Γράφει ο Μιχάλης Χαντζής
“Σταθείτε στο ύψος των περιστάσεων και της ευθύνης που σας αναλογεί!!!”
«Το διοξείδιο του αζώτου είναι δολοφόνος». Δεν πρόκειται για τρομοϋστερία, αλλά για συγκεκριμένα αποτελέσματα μεγάλων επιδημιολογικών ερευνών, που κτυπούν το καμπανάκι του κινδύνου.
Στο τεύχος Ιουνίου του έγκυρου επιστημονικού περιοδικού European Respiratory Journal δημοσιεύεται έρευνα του ευρωπαϊκού προγράμματος APHEA-2, το οποίο καταγράφει την επίδραση στη θνησιμότητα και στη νοσηρότητα του NO2, υπό την επίβλεψη δύο Ελληνίδων επιστημόνων, της κ. Κλέας Κατσουγιάννη και της κ. Ευαγγελίας Σαμόλη, από το Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών.
«Μελετώντας 32 πόλεις και πάνω από 60 εκατ. Ευρωπαίους, είδαμε ότι μια αύξηση στα επίπεδα ΝΟ2 κατά 10μγρ/μ3 σχετίζεται με 0,3% αύξηση στη βραχυπρόθεσμη θνησιμότητα, δηλαδή στα περιστατικά θανάτου την ίδια ή την επόμενη μέρα», λέει η κ. Κατσουγιάννη.
Ακόμη και σε περιοχές που τηρούν τους ισχύοντες κανονισμούς για την αέρια ρύπανση σύμφωνα με τους ετήσιους μέσους όρους, οι βραχυχρόνιες συγκεντρώσεις (ωριαίες τιμές) των οξειδίων του αζώτου μπορεί περιστασιακά να φθάσουν σε πολύ υψηλά επίπεδα σε κάποιες μέρες του χρόνου. Αυτές οι τιμές που ανταποκρίνονται σε μικρά χρονικά διαστήματα είναι πολύ σημαντικές καθώς νέα έρευνα δείχνει ότι η έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις για μικρά χρονικά διαστήματα, είναι πιο επικίνδυνη από την μακροχρόνια έκθεση σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις που όμως παραμένουν σταθερές.
Tι σχέση έχουν όμως αυτά με την κατασκευή και λειτουργία των 4 μονάδων καύσης βιορευστών στον κάμπο του Ευηνοχωρίου και μέσα στο Εθνικό μας Πάρκο;
Είναι γνωστό ότι τα οξείδια του αζώτου εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα σε μεγάλες ποσότητες εξαιτίας των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, όπως είναι οι μεταφορές, η κυκλοφορία και η βιομηχανία. Αποτελούν τον κυριότερο αέριο ρύπο των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση βιορευστών.
Πιο συγκεκριμένα οι 4 μονάδες που πρόκειται να λειτουργήσουν εντός του Εθνικού μας Πάρκου και μέσα στο κάμπο του Ευηνοχωρίου πρόκειται να εκπέμπουν ετησίως περίπου 7 τόνους οξειδίων του αζώτου στην ευρύτερη περιοχή μας.
Την επικινδυνότητα αυτού του αέριου ρύπου οι επενδυτές» μέσα και από τις περιβαλλοντικές μελέτες που κατέθεσαν προσπαθούν με κάθε τρόπο να αποκρύψουν ή έστω να την καταστήσουν ασήμαντη.
Έτσι στην μοναδική εγκεκριμένη περιβαλλοντική τους μελέτη αυθαίρετα και αντιεπιστημονικά, με θράσος, διατυπώνουν ότι «θα σχηματίζεται μικρή ποσότητα οξειδίων αζώτου, που δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί στο παρόν στάδιο (θα μετρηθούν εν λειτουργία της μονάδας). Οι εκπομπές αυτές δεν χρήζουν καμίας επεξεργασίας πριν τη διάχυση των στην ατμόσφαιρα»!!!
Την ίδια στιγμή στην μελέτη της συνολικής διαχείρισης των ρύπων και των 4 μονάδων καύσης, παρότι εξόφθαλμα την οδηγούν με ψεύτικα ή ελλιπή δεδομένα στο επιθυμητό γι΄ αυτούς αποτέλεσμα, αναγκάζονται να παραδεχθούν ότι, υπάρχουν περιοχές γύρω από τις μονάδες, στις οποίες οι ωριαίες συγκεντρώσεις των οξειδίων του αζώτου στον αέρα ξεπερνούν κατά πολύ τα ανώτατα επιτρεπτά ημερήσια όρια των 40μγρ/μ3 !
Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι, τα οξείδια του αζώτου συμμετέχουν στην εμφάνιση ποικιλίας αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον, όπως σε σημαντικές αλλαγές στη σύσταση ορισμένων ειδών βλάστησης υδροβιοτόπων και χερσαίων εκτάσεων, στην εμφάνιση της όξινης βροχής, στην οξίνιση και στον ευτροφισμό των γλυκών υδάτων, στην μειωμένη ορατότητα, στην αύξηση των επιπέδων των τοξινών διαφόρων ειδών ψαριών και άλλων υδρόβιων ζώων, κ.ά.
Οι παραπάνω επιπτώσεις εμφανίζονται σε μικρές, έως μεσαίες αποστάσεις από την πηγή εκπομπής.
Τα οξείδια του Αζώτου οδηγούν και στον σχηματισμό όζοντος!!!
Όταν τα οξείδια του αζώτου, με την επίδραση του ηλιακού φωτός, συνδυαστούν με πτητικές οργανικές ενώσεις (VOC), δημιουργούν επιφανειακό όζον, αέριο ασταθές, ισχυρά οξειδωτικό, ισχυρά τοξικό, το κύριο συστατικό της φωτοχημικής αιθαλομίχλης η οποία δημιουργείται στις περισσότερες αστικές περιοχές του πλανήτη κυρίως κατά το καλοκαίρι
Είναι δυνατόν αυτό να μας αφορά; Ξεκάθαρα ναι!
Χρόνια τώρα στην ευρύτερη μορφή βιώνουμε τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την 4μηνη (σε ετήσια βάση) λειτουργία του μοναδικού στην περιοχή πυρηνελαιουργίου.
Η λειτουργία του «φροντίζει» για τον εμπλουτισμό του αέρα που αναπνέουμε σε πτητικές οργανικές ενώσεις (VOC), τουλάχιστον τρεις μήνες τον χρόνο. Σε όλους μας είναι γνωστή η μυρουδιά «ταγγισμένου λαδιού» της «ομίχλης» που καλύπτει επίμονα ολόκληρη την πόλη, σε μέρες άπνοιας και υψηλής υγρασίας.
Υπάρχουν,λοιπόν, όλες εκείνες οι προϋποθέσεις για την επιβεβαίωση και του παραπάνω περιβαλλοντικού φαινομένου, που περιγράψαμε.
Έκθεση μικρής χρονικής διάρκειας (1-3 ωρών) και παρατεταμένης διάρκειας (6-8 ωρών) σε περιβάλλον όζοντος έχει συνδεθεί με μεγάλο αριθμό σοβαρών επιπτώσεων στην υγεία, για παράδειγμα, επείγοντα περιστατικά με αναπνευστικά προβλήματα. Επαναλαμβανόμενη έκθεση σε όζον προκαλεί στους ανθρώπους σοβαρά προβλήματα υγείας, συχνά και μη αναστρέψιμα, που τελικά οδηγούν σε πρόωρη γήρανση και/ή σε χρόνιες αναπνευστικές ασθένειες.
Το όζον, επίσης, μεταξύ πολλών άλλων αρνητικών συνεπειών, επιδρά αρνητικά και στη βλάστηση καθώς και στα οικοσυστήματα, οδηγώντας σε υποβάθμιση των αγροτικών εδαφών, σε μείωση της παραγωγικότητας λαχανικών με ταυτόχρονη αύξηση των ασθενειών των φυτών και στην εμφάνιση εντόμων.
Και αυτό το πιθανό σοβαρό ρυπογόνο γεγονός, οι μελέτες των επενδυτών, μας το εξαφανίζουν, εξαφανίζοντας με περίσσιο θράσος κάθε ενοχλητική για το έργο τους βιομηχανική δραστηριότητα στην περιοχή μας, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον της περιοχής λειτουργούν ελάχιστες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, κυρίως ελαιοτριβεία και μονάδες του πρωτογενούς τομέα».
Και τι μέτρα προτίθενται να λάβουν οι επενδυτές έναντι αυτών των δυνητικών κινδύνων;
Ουσιαστικά κανένα!
Αυτό προκύπτει σαν αδιαμφισβήτητο γεγονός μέσα από τις παρανόμως εγκεκριμένες περιβαλλοντικές τους μελέτες.
Έτσι, απλά, δεν περιγράφουν (δεν θεωρούν αναγκαίο) την εγκατάσταση κανενός είδους καταλυτικού συστήματος, καμιάς μεθόδου περιορισμού του επικίνδυνου αυτού ρύπου, των οξειδίων του αζώτου, αναφέροντας προκλητικά ότι αυτό θα το επιτύχουν, δήθεν, μέσα από την σωστή ρύθμιση λειτουργίας των μηχανών τους!
Και όμως αυτό απαιτείται, προκειμένου οι μηχανές εσωτερικής καύσης να λειτουργήσουν νομότυπα, να καλύπτουν δηλαδή τα επιτρεπτά, από το νομικό πλαίσιο, όρια εκπομπής ρύπων.
Δεν περιγράφουν κανένα σύστημα άμεσης και καθημερινής καταγραφής των εκπεμπόμενων ρύπων, άρα και άμεσης αντιμετώπισης των όποιων προβλημάτων ρύπανσης, παρά μόνο την πρόθεσή τους να επιμετρούν αυτούς ανά τακτά διαστήματα και να τους καταγράφουν σε επισήμως θεωρημένα βιβλία! Ποιος άραγε θα τους ελέγχει;
Είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς τον μέγιστο κίνδυνο, που προκύπτει από την τελική λειτουργία των μονάδων καύσης, όχι μόνο σαν αποτέλεσμα της ίδιας της επικίνδυνης για το περιβάλλον, για την υγεία και για τις καλλιέργειες διεργασίες καύσης των βιορευστών, αλλά και σαν αποτέλεσμα της αποδεδειγμένης μέγιστης ανευθυνότητας και της απουσίας κάθε σεβασμού εκ μέρους των «επενδυτών» απέναντι στην τόσο περιβαλλοντικά ευαίσθητη περιοχή εγκατάστασης και στους κατοίκους της.
Νομίζουμε, ότι έχετε πλέον την δυνατότητα,
►με το σύνολο των μέχρι σήμερα παρεμβάσεων μας
►με την πληθώρα των στοιχείων που σας έχουμε παραθέσει ή έχουν δει το φως της δημοσιότητας
να αντιληφθείτε τον απόλυτο κίνδυνο, που αντιπροσωπεύει για την ευρύτερη περιοχή η καταστροφική αυτή επένδυση.
Οφείλεται να σταθείτε στο ύψος της ευθύνης που σας αναλογεί εκ του ρόλου σας στην διαχείριση της τύχης αυτού του τόπου, σαν άμεσοι εκπρόσωποι των δημοτών που σας εξέλεξαν στη θέση αυτή και με τόλμη να μπείτε επί κεφαλής του αγώνα αυτού, κάνοντας πράξη το ξεκάθαρο ΟΧΙ στην καταστροφή του, για το καλό του παρόντος και του μέλλοντος αυτής της πολύπαθης, πλην όμως ακόμα υπέροχης, περιοχής στην οποία ζούμε.
Χαντζής Μιχάλης
Χημικός ΑΠΘ
Μέλος της συλλογικότητας «Λιμνοθάλλαζα»
