Η επιδίωξη ενός βιώσιµου και ζωτικού λιµνοθαλάσσιου περιβάλλοντος επιβάλει
την ένταξη των περιβαλλοντικών παραµέτρων στο σχεδιασµό και τη λήψη αποφάσεων
χάραξης πολιτικής. Το γεγονός αυτό αποτελεί ένα ζωτικό στοιχείο µείζονος σηµασίας,
που διαπερνά όλα τα επίπεδα (τοπικό, περιφερειακό, εθνικό), και έχει ως βασικό και
κυρίαρχο στόχο όλες τις διαστάσεις που συνθέτουν την περιβαλλοντική προστασία της
λιµνοθάλασσας.
Στο επίπεδο της περιβαλλοντικής προστασίας, αν εξαιρέσουµε τα γενικότερα
περιβαλλοντικά προβλήµατα, τα περισσότερα έχουν τοπικό χαρακτήρα. Οι έντονες
µεταβολές που έχει κατά καιρούς υποστεί το λιµνοθαλάσσιο περιβάλλον λόγω των
ανθρώπινων παρεµβάσεων (έργα υποδοµής, ανεξέλεγκτη υδροληψία, ανεξέλεγκτη
διάθεση απορριµµάτων, χρήση γης, οικιστική ανάπτυξη, λιπάσµατα, κακή κυκλοφορία
υδάτων κλπ) διατάραξαν την ισορροπία του οικοσυστήµατος µε αποτέλεσµα σήµερα να
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 243
αναζητούνται µέτρα και πρακτικές για τη δηµιουργία µιας αρµονικής ισορροπίας µεταξύ
περιβάλλοντος και ανάπτυξης.
Όλα τα παραπάνω, συνθέτουν την γενικότερη εικόνα της λιµνοθάλασσας
Μεσολογγίου, η οποία χαρακτηρίζεται «ελαφρά επιβαρυµένη ως έντονα επιβαρυµένη» σε Zn
και Fe αντιστοίχως. Η µεγαλύτερη επιβάρυνση φαίνεται να καλύπτει το κεντρικό τµήµα
της λιµνοθάλασσας Νότια, Νότιο-Ανατολικά του διαύλου επικοινωνίας της
λιµνοθάλασσας Μεσολογγίου µε του Αιτωλικού. Η εκτεταµένη χρήση των φωσφορικών
λιπασµάτων τις προηγούµενες δεκαετίες, είχαν σαν αποτέλεσµα την επιβάρυνση της
λιµνοθάλασσας µε 238U, ενώ οι αυξηµένες σχετικά συγκεντρώσεις του 137Cs πιθανά να
οφείλονται στην «φτωχή» κυκλοφορία των υδάτων και στην επικοινωνία της
λιµνοθάλασσας του Μεσολογγίου µε του Αιτωλικού.
Η παρούσα έρευνα ανέδειξε το πρόβληµα της επιβάρυνσης της κεντρικής
λιµνοθάλασσας του Μεσολογγίου. Τα συµπεράσµατα της οποίας, φιλοδοξούν να
αποτελέσουν αφετηρία αφενός µεν, για τη διάγνωση κρίσιµων σηµείων στη µελλοντική
διαχείριση της λιµνοθάλασσας και αφετέρου δε, για αντίστοιχες έρευνες και σε άλλα
λιµνοθαλάσσια οικοσυστήµατα του Ελλαδικού χώρου.
